Firmalar, faaliyetlerine devam ettirebilmek için birçok işlemini yurtiçi firmalardan ya da merkezi Türkiye’de olmayan firmalardan mal veya hizmet alabilmektedir. Yurt dışı firmaları ile yapılan mal ve hizmet alış/satışlarda düzenlenmesi gereken yurt dışı hizmet faturası zorlayıcı olabilmektedir. Yurt dışı hizmet faturası, işletmelerin yurt dışı merkezli firmalardan aldıkları hizmete ait vergi, maliyet ve diğer finansal ayrıntıların kaydedilmesini sağlamaktadır. Yurt dışı faturalarında stopaj oranı ve KDV gibi detaylar faturaların düzenlenmesi konusunda son derece önemli bir rol oynamaktadır.
Yurt Dışı Hizmet Faturası Ne İşe Yarar?
Düzenlenen sektöre göre yurt dışı hizmet faturası, farklılıklar gösterebilmektedir. Yurt dışında hizmet veren kurum ve kişiler, Türkiye’de bulunan kişi veya kurumlara bir hizmet sunarak gelir elde etmesi durumunda fatura düzenlemek durumundadır. Vergi anlaşmaları kapsamında herhangi bir aksi hüküm olmadığı sürece gelir vergisine tabi tutulmaktadırlar. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 94. Maddesi gereğince uygulanacak yurt dışı faturası stopaj şartları şu şekildedir:
- Hizmet sunan tarafında yurt dışında olan gerçek kişi olmalıdır.
- Yapılan hizmetin Gelir Vergisi Kanunu kapsamında tevkifat yapılacak hizmetlerden biri olmalıdır.
- Söz konusu bu hizmeti satın alacak olan kişinin Gelir Vergisi Kanunu’na göre tevkifat yapmak zorunda kalanlardan biri olmalıdır.
- Hizmet alınan ülke ile Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (ÇVÖA) olmalıdır.
Yurtdışına hizmet faturası kesmek hem muhasebe kayıtlarının sorunsuz olması hem de herhangi bir vergi sorunu ile karşılaşılmaması adına son derece önemlidir. 193 Sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince yurtdışı hizmet faturası brüt tutar üzerinden stopaja tabii tutulmaktadır. %20 stopaj oranı ile kesilen yurt dışı hizmet faturası, muhtasar beyannamesi ile vergi dairesine teslim edilmektedir.
Yurt Dışı Hizmet Faturası Çeşitleri Nelerdir?
Hizmet verilen sektörlere uygun şekilde fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Yurt dışı hizmet faturası çeşitleri şu şekildedir;
- Danışmanlık ve hizmet faturaları
- Gayri maddi hak faturaları
- İnternet üzerinden gerçekleştirilen reklam ve sponsorluk hizmetleri faturası
- SAAS faturaları
- Nezaret ve gözetim hizmetleri
- İnternet alanı kullanım faturaları
- Türkiye sınırları içerisinde açılacak olan bir kurum için yurt dışında çizimi gerçekleştirilip Türkiye’ye gönderilen mimari proje hizmetleri
- Türkiye sınırları içerisinde hizmet veren enerji santrallerinin işletilmesi ile ilgili olarak yurt dışından alınan danışmanlık hizmetleri
- Komisyon faturaları
- Elektronik ortamda alınan her türlü hizmet türleri
- Tahlil, test hizmetleri veya görüntüleme hizmetleri
- WEB tasarım veya grafik tasarım hizmetleri
- KDV mükellefi olmayan sivil toplum kuruluşu konusu ile ilgili dünya çapındaki hukuki ayrıntılar ile ilgili yurt dışından bilgi göndermesi hizmeti
Yurt Dışı Hizmet Faturası Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?
Yurt dışı faturası muhasebe kaydı yapılırken öncelikle her iki ülkenin de vergi kanunlarının bilinmesi gerekmektedir. Her ülkenin farklı vergi kanunları bulunması sebebi ile bu ülkeler yapılan her satış için ayrı ayrı vergi ödenmesini talep edebilmektedir. Bu gibi bir karmaşıklığı önlemek için Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması uygulanmaktadır. Bu anlaşmanın olmaması durumunda ise yurt dışı faiz faturası stopaj oranları ülkelerin belirlediği şekilde faturalara yansıtılmaktadır. Başka bir ülkeden alınan hizmet için kişi veya şirketlerin KDV sorumluluğu bulunmaktadır. Bunun nedeni ise ülke içerisine hizmet ithal edilmesidir. Fakat söz konusu bu hizmetin ithal edilmemesi, ülke sınırları içerisinde faydalanılmaması veya KDV istisnası olması durumunda yurt dışı hizmet faturası KDV istisnası uygulanmaktadır.
Alınan hizmet değerine göre belirlenen KDV oranı haricinde ayrıca somut KDV değeri hesaplanmaktadır. Tüm bu işlemler 2 No’lu KDV beyannamesi ile kayıt altına alınmakta ve muhasebeleştirilmektedir. İlk olarak Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından hazırlanan e-arşiv portalına giriş yapılmalıdır. Hizmeti alan ve veren kişilere ait bilgiler eksiksiz bir şekilde girildikten sonra sisteme kaydedilmelidir. E-Fatura ve e-arşiv gibi tüm elektronik belgelerin hazırlanması için çok sayıda mükellef DİA Yazılım kullanmayı tercih etmektedir. E-Fatura zorunluluğu olan mükelleflerin geçişlerini hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirilen DİA Yazılım, aynı zamanda hizmet ihracat e-fatura belgelerini de sorunsuz bir şekilde hazırlanmasına olanak tanımaktadır.
Yurt Dışı Faturalarının Kullanım Detayları Nelerdir?
Yurt dışı hizmet faturalarının kullanımı, söz konusu alınan hizmetin ülke içerisine somut bir şekilde girmemesinin kanıtıdır. Fiziksel olarak ülke sınırları içerisine giren ürünlere ait KDV ve stopaj hesaplamaları daha kolay yapılabilirken, hizmet gibi somut olmayan durumlar için fatura hazırlanması çok daha karmaşık bir hal alabilmektedir. Hazırlanacak olan bu faturalarda öncelikle her iki ülke arasında ÇVÖA var mı yok mu ona bakılmalıdır. Bu anlaşmaya göre belirlenen stopaj oranına göre hesaplamalar yapılmaktadır. Yurt dışı hizmet faturası düzenlenirken gerekli bilgilerin eksiksiz bir şekilde hazırlanması ve zamanında beyan edilmesi son derece önemlidir.
Yurt Dışı Faturalarında Örnek Stopaj ve KDV Hesaplama
Yurt dışı faturalarının hazırlanması için ilk önce taraf ülkeler arasında Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması olup olmadığına bakılmalıdır. Yapılan sözleşmede belirtilen stopaj oranı geçerlidir ve bu oran uygulanmaktadır. Türkiye’de stopaj oranı %20 iken bazı ülkelerde bu oran %10’dur. Yapılacak olan uygulama şu şekildedir:
- Türkiye Stopaj Oranı – ÇVÖA kapsamındaki taraf ülkenin uyguladığı stopaj oranı
Söz konusu uygulama için verilebilecek en anlaşılabilir hizmet faturası örneği ise şu şekildedir:
- Bir firmanın veya kişinin, yurt dışından aldığı lisans bedelinin brüt olarak 200.000 dolar olduğu varsayılsın.
- Türk Lirası olarak karşılığı ise 6 milyon TL olduğu düşünülsün.
- Türkiye’den bu hizmeti alan firma 6.000.000,00 x %10 = 600 bin TL stopaj ücretini muhtasar beyannamesi ile beyan etmek zorundadır.
- Yapılan bu stopaj hesabı haricinde 6.000.000,00 x %20 = 1.200.000,00 TL’yi ise 2.Numaralı KDV beyannamesi adı ile beyan ederek 1. Numaralı beyannamesi üzerinden indirilebilir KDV olarak işlem yapmalıdır.
Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşması (ÇVÖA) Nasıl Yapılır?
Çifte vergilendirme, bir vergi konusu üzerinden sorumlu olunan birden fazla verginin olduğunu belirtmektedir. Ülkeler arasında yapılan mal ve hizmet sarışına ait çifte vergilendirmeyi önlemek amacı ile yapılan bu anlaşma, alıcı ve satıcıların lehine bir uygulamadır.
Anlaşmanın geçerli olabilmesi için Mukimlik Belgesi edinilmesi gerekmektedir. Söz konusu bu belge, taraflardan birinin yaşadığı ülkede vergi mükellefi olduğunu yetkili makamlar tarafından teyit ettirerek aldığı belgedir. Yabancı firmaya yurt dışı hizmet faturası kesmek KDV ve stopaj oranlarının hesaplanmasının ardından bağlı olunan vergi dairesine teslim edilmesi ile tamamlanmaktadır.
Yurt Dışı Hizmet Faturası Nasıl İptal Edilir?
Oluşturulan bir faturanın iptal edilmesi düşünüldüğünden daha karmaşık bir süreçtir. Özellikle yurt dışı hizmet faturası iptali için tarafların karşılıklı olarak iletişimde olması ve süreçleri zamanında tamamlamaları son derece önemli bir konudur. Fatura, kullanılan portal aracılığı ile iptal edilebilse de bu iptal faturası beyannamede kullanılamamaktadır. DİA Yazılım, anlaşılır arayüzü ile kullanıcılarına kolay ve konforlu bir kullanım imkanı sunmaktadır. DİA Yazılım ile kullanıcılar hızlı bir şekilde e-fatura geçişi ve fatura oluşturabildikleri gibi aynı zamanda oluşturdukları bu faturaları sorunsuz bir şekilde iptal edebilme imkanına da sahip olabilmektedir.
Önceki yazımıza https://www.efaturazorunlulugu.com/saglik-sektorunde-e-fatura-zorunlulugu/ linkinden ulaşabilirsiniz.
