Fatura düzenlemek, işletmelerin aldığı veya sattığı tüm ürün ve hizmetlerin satış bedelini kayıt altına almasını sağlamaktadır. İşletmelerin türlerine göre sorumlu oldukları da bir KDV oranları bulunmaktadır. İşletmeler, elde ettikleri kazançların, sorumlu oldukları KDV oranlarını devlete ödemekle yükümlüdürler. Birçok istisnai durumda bu KDV oranı uygulanmaz iken bu istisnanın da muhakkak belgelendirilmesi gerekmektedir. İstisna faturası, 3605 Sayılı KDV Kanunu kapsamında açıkça belirtilen durumlar halinde düzenlenmektedir. Satışı yapılan istisna ürünler doğrultusunda mükellefler istisna faturası düzenleyebilmektedir.
Hangi Mükellefler İstisna Faturası Kesebilir?
Vergi Usul Kanunu tarafından belirlenen koşullar kapsamında bazı ürünlerin satışında KDV oranı 0 olarak belirlenmiştir. Bu ürünlerin satışını yapan işletmeler vergiden istisnadır. İstisna faturası işlemi yapabilen işletmeler ise en genel ifade ile şu şekildedir:
- Taşımacılık
- İthalat- ihracat
- Diplomatik
- Sosyal veya askeri işlemler
- Petrol arama işlemleri
- Teşvik belgeli yatırımlar
- Kıymetli maden arama işlemleri
- Güvenlik harcamaları
İstisna Faturası Ne İçin Kesilir?
Bir işletme, küçük ya da büyük ölçekli fark etmeksizin tüm faturalarını KDV eklenmiş bir şekilde düzenlemekle mükelleftir. Fakat bazı durumlar vardır ki KDV oranı 0 olabilmektedir. KDV olmadan kesilen fatura ise muhasebede istisna fatura olarak adlandırılmaktadır. Günümüz koşullarında mevzuatlarda kimi zaman değişiklikler yapılmakta ve mükelleflerin bu değişikliklere adapte olması beklenmektedir. Özellikle muhasebesel alanda yapılan ve uygulanan tüm değişiklikler, işletmeler tarafından da muhakkak uygulanmalıdır. KDV oranı olmadan yapılan fatura düzenlemeleri, istisnai durum kapsamındadır. İşletmelerin hangi durumda bu istisnadan faydalanabileceklerini bilmeleri ise son derece önemli bir konudur. Aksi bir durumda ciddi oranda cezai yaptırımlar söz konusu olabilmektedir.
Günümüzde söz konusu faturayı kesebilmek için öncelikle KDV muafiyet belgesi ya da diğer isimleri ile Yatırım Teşvik Belgesi veya KDV istisna belgesi alınması gerekmektedir. Söz konusu bu belge, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesinden alınmaktadır. Belgenin alınmasının ardından elektronik portalda KDV istisna işlemleri bölümünden Yeni İstisna Belgesi Talebi alanından bildirim yapılabilmektedir.
Faturada kullanılacak olan istisna kodlarının doğru olmasına dikkat edilmesi önerilmektedir. Ayrıca faturada birden fazla çeşitte ürün olması durumunda da dikkat edilmesi gereken durumlar vardır. İstisna kapsamında olmayan ürünlerin de fatura içerisinde muhakkak bildirilmesi gerekmektedir. Tüm bu işlemlerin muhasebeciler tarafından ayrıntılı bir şekilde bilinmesi son derece önemlidir.
İstisna Faturası Nasıl Kesilir?
KDV istisna belgesi düzenlemek, alışılagelmiş faturaları düzenlemekten çok büyük farkları bulunmamaktadır. Elektronik fatura uygulamasına geçiş yapan mükellefler için ise bu durum çok daha kolaydır. Fatura düzenleme ekranı açıldığında fatura tipi “İstisna” seçeneği tercih edilmelidir. E-Fatura kullanan mükellefler, “e-fatura ayarları” bölümünden faturaya söz konusu olan ürünler için Vergi İstisna Nedeni seçeneğine tıklayarak bilgilerini girebilmektedir. İstisna işlemi dışında kalan ürünler için ise fatura tipi “Satış” olarak girildikten sonra 351 istisna kodu ile işlemine devam etmesi gerekmektedir.
İhraç kayıtlı fatura düzenlerken de aynı şekilde istisna faturası düzenlenebilmektedir. Kullanılan e-fatura entegratör programları ile bu işlemler çok daha güvenli yapılabilmektedir. DİA Yazılım, 2024 e-fatura geçiş zorunluluğu olan mükelleflerin e-faturaya geçme işlemlerini hızlı bir şekilde yapabilirken aynı zamanda çeşitli fatura tiplerinin oluşturulmasına da olanak tanımaktadır.
İstisna Faturası Nasıl İptal Edilir?
İstisnai durum faturasının nasıl iptal edileceği, düzenlendiği fatura tipine göre değişkenlik gösterebilmektedir. E-Arşiv portal üzerinden düzenlenmiş bir istisna faturasının iptalinde, e-arşiv faturanın iptal edilme işlemleri uygulanmaktadır.
İstisna Fatura Kodları
Vergiden istisna olma durumları, 3605 Sayılı KDV Kanunu kapsamında son derece net bir şekilde ifade edilmiştir. Petrol arama, ihracat, teşvik belgesi bulunan yatırımcılar, basit usul KDV muafiyetleri, taşımacılık, sosyal amaçlı yatırımlar gibi farklı kategorilerdeki işlemlerde KDV uygulanmamaktadır. Fatura düzenlerken sahip olunan özelliklere göre uygun istisna kodu ile istisna faturaları oluşturulmaktadır. En sık kullanılan istisna kodları şu şekildedir:
- 101- İhracat İstisnası
- 102- Diplomatik İstisna
- 103- Askeri Amaçlı İstisna
- 104- Petrol Arama Faaliyetinde Bulunan İşletmeler İçin Uygulanan İstisna
- 106- Diğer İstisnalar
- 212- Serbest Bölge E-Fatura İstisna Kodu
Yukarıda yer alan istisna kodları, KDV Kanunu içerisinde çok daha ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. Mal ihracatında kullanılan 301 istisna kodu veya Kanun içerisinde yer almayan diğer tüm istisnaları içeren vergi istisna muafiyet sebebi 350 kodu gibi ayrıntılı bilgilere ulaşılabilmektedir. Hazırlanacak olan fatura içerisinde bu kodların doğru ve eksiksiz bir şekilde olması büyük bir önem taşımaktadır.
İstisna ve diğer tüm fatura tipleri, günümüzde artık çok sayıda mükellef tarafından elektronik ortamda düzenlenmektedir. DİA Yazılım, kolay bir arayüze sahip olması sebebi ile tüm elektronik belgelerin oldukça basit bir şekilde hazırlanabilmesine olanak tanımaktadır. İnternete bağlanılan her yerden erişim yapılabilen DİA Yazılım, güvenilir ve kaliteli bir alt yapıya sahiptir. Böylelikle düzenlenen tüm belgeler güvenilir bir şekilde depolanabilmektedir. 7/24 canlı destek sunan DİA, kullanıcılarına her konuda profesyonel çözümler sunarak hizmet vermeye devam etmektedir.
Önceki yazımıza https://www.efaturazorunlulugu.com/zaman-damgasi-nedir-ne-ise-yarar/ linkinden ulaşabilirsiniz.
